Umutwe witwaje intwaro wa FRB-Abarundi watangaje ko wihuje na UPR ndetse na UPF kugira ngo irwanye ubutegetsi bwa Perezida Evariste Ndayishimiye w’u Burundi

Mu itangazo riherutse gushyirwa ahagaragara, umutwe witwaje intwaro uzwi nka FRB-Abarundi watangaje ko wihuje n’indi mitwe ibiri yitwaje intwaro, ari yo UPR (Union des Patriotes pour la Résistance) na UPF (Union pour la Paix et la Fraternité). Iyi mpuzamashyaka ya gisirikare yatangaje ko intego yayo ari uguhangana n’ubutegetsi bwa Perezida Evariste Ndayishimiye, buyoboye u Burundi kuva mu mwaka wa 2020. Ibikubiye mu itangazo ryabo Muri iri tangazo, aba barwanyi batangaje ko bahisemo kwishyira hamwe kugira ngo bongere imbaraga mu bikorwa byabo byo kurwanya Leta iriho. Bavuze ko ubutegetsi bwa Perezida Ndayishimiye bwakomeje guhonyora uburenganzira bwa muntu, busubiza inyuma demokarasi, kandi bukaba bwaranze kugirana ibiganiro na opozisiyo n’indi mitwe iharanira impinduka. Bagize bati: “Twishyize hamwe nk’imwe mu nzira yo kongera ubushobozi bwacu no guhangana n’ubutegetsi bw’igitugu burangajwe imbere na Ndayishimiye. Tugamije kugarura ituze no gusubiza abaturage uburenganzira bwabo.” Aho iyi mitwe ikorera n’icyo bivuze ku mutekano w’u Burundi Nubwo iyi mitwe yitwaje intwaro itatangaje aho ifite ibirindiro byayo, raporo zitandukanye zigaragaza ko bamwe mu barwanyi bayo baba barahungiye mu bihugu bihana imbibi n’u Burundi, by’umwihariko muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (RDC) na Tanzaniya. Ibi bibaye mu gihe ubutegetsi bwa Ndayishimiye bwakomeje kuvuga ko umutekano wifashe neza, n’ubwo hakomeje kumvikana ibibazo by’ubwicanyi n’ibikorwa by’ubugizi bwa nabi mu bice bimwe na bimwe by’igihugu. Abasesenguzi bemeza ko iyi mpuzamashyaka ya gisirikare ishobora kongera umwuka mubi mu karere, cyane cyane ko u Burundi bumaze igihe bwaragize ibibazo by’umutekano muke n’imvururu za politiki kuva mu 2015, ubwo Pierre Nkurunziza yatsindaga amatora yari arimo impaka zikomeye. Ubutegetsi bwa Ndayishimiye buvuga iki? Kugeza ubu, ubuyobozi bw’u Burundi ntiburatanga igitekerezo ku itangazo ry’iyi mitwe yitwaje intwaro. Ariko, Leta isanzwe ifata ibi bikorwa nk’ibikorwa by’iterabwoba, ikanashinja ibihugu bimwe byo mu karere kuba bifasha aba barwanyi. Perezida Ndayishimiye wagiye ku butegetsi asimbuye Pierre Nkurunziza yari yasezeranyije kugarura ituze no guha ijambo impande zitavuga rumwe na Leta. Gusa, bamwe mu batavuga rumwe na we bakomeje kuvuga ko ubutegetsi bwe bukomeje gukandamiza abatavuga rumwe nabwo, ndetse hakaba haragaragaye ibibazo by’ihungabana ry’uburenganzira bwa muntu. Icyo ibi bivuze ku banyagihugu Abaturage b’u Burundi bakomeje kwibasirwa n’ibibazo by’ubukungu bushingiye ku mutekano muke no kudindira kw’ubukungu. Abenshi bafite impungenge ko ihuriro ry’iyi mitwe yitwaje intwaro rishobora gutuma igihugu cyongera kwinjira mu mwiryane, bikaba byatuma umutekano mucye wongera gukaza umurego. Kugeza ubu, ntabwo haramenyekana ingamba Leta izafata mu guhangana n’iyi mitwe mishya yiyunze, ariko bikaba biteganyijwe ko inzego z’umutekano zishobora kongera ibikorwa byazo byo gukumira ibi bitero bishobora kwibasira igihugu. Ni inkuru iri gukurikiranwa, tuzakomeza kubagezaho amakuru mashya uko agenda amenyekana.

Meta irashaka kwinjira mu buhanga bw’ama robo y’abantu nyuma yo gutsindwa mu bikoresho by’ikoranabuhanga

Meta, sosiyete yahoze yitwa Facebook, yongeye gushaka uburyo bwo kwagura ibikorwa byayo nyuma y’imyaka myinshi ihangana n’ibibazo mu mishinga yayo yo kwagura ikoranabuhanga. Nyuma yo gutsindwa mu guhangana na Apple na Google ku isoko ry’ibikoresho nk’amatelefone, Meta yongeye gutangiza umushinga mushya: gutera imbere mu bwubatsi bw’ama robo y’abantu (humanoid robots). Nk’uko byatangajwe na Bloomberg ku wa Gatanu, Meta yashyizeho itsinda rishinzwe gukora ama robo ashobora gukora imirimo yo mu rugo. Icyakora, intego nyamukuru y’uyu mushinga si ukwikorera ama robo gusa, ahubwo ni ugushyiraho urubuga rusangirwaho n’izindi sosiyete zishaka gukora aya mashini zifite ubushobozi bwo gukora imirimo inyuranye. Kuki Meta yahisemo kwinjira mu ikoranabuhanga ry’ama robo? Facebook ni imwe mu masosiyete yashinze imizi mu bijyanye n’imbuga nkoranyambaga guhera mu myaka ya 2000, ariko Meta, nka sosiyete igenga Facebook, Instagram na WhatsApp, ntirabasha kwigarurira isoko ry’ibikoresho byifashishwa kuri izo mbuga. Apple na Google byigaruriye isoko ry’amatelefone kuva mu ntangiriro z’imyaka ya 2000, bigatuma Meta ibura uko yinjira mu isoko ry’ibikoresho by’ikoranabuhanga. Kugira ngo yongere guhangana ku rwego rw’ikoranabuhanga, Meta yagerageje gushora imari mu cyerekezo cyayo cya Metaverse, aho yagize uruhare rukomeye mu guteza imbere ikoranabuhanga ry’isi y’ikoranabuhanga (virtual reality) na augmented reality. Gusa, iyo mishinga ntiyagize intsinzi nk’uko byari byitezwe, ndetse isosiyete yahombye miliyari nyinshi z’amadolari kubera ukwanga kw’isoko. Kwihutira kwinjira mu buhanga bw’ama robo y’abantu ni indi ntambwe Meta ishaka gutera kugira ngo igire aho yihagararaho mu ikoranabuhanga rigezweho. Ni uburyo bwo kongera amahirwe y’uko izagira uruhare runini mu bukungu bw’ikoranabuhanga, cyane cyane ko ama robo y’abantu ari mu bintu bikomeje kwitabwaho ku rwego mpuzamahanga. Ingaruka ku isoko ry’ama robo Meta ishaka guhita yinjira mu buhanga bw’ama robo mu buryo buhura n’uburyo yakoze ku mbuga nkoranyambaga. Niba ibasha gushyiraho urubuga rwifashishwa n’abandi mu gukora ama robo, izaba ishyizeho ikintu kigereranywa n’uburyo yagenzuye imbuga nkoranyambaga ku isi hose. Ibi bishobora gutuma Meta iba kimwe mu bigo bikomeye by’ikoranabuhanga byagira uruhare rukomeye mu iterambere ry’ama robo. Niba ama robo ya Meta abashije gukora imirimo yo mu rugo, bishobora gutuma ihangana n’ibigo byamaze kwinjira muri uru rwego nka Tesla ya Elon Musk, Boston Dynamics, na Figure AI. Ikindi kandi, Meta yizeye ko iyi gahunda nshya izayifasha kubona andi mahirwe yo kugira ijambo rikomeye mu iterambere ry’ikoranabuhanga, cyane cyane ku rwego rw’ibikoresho bikorana n’ubwenge bw’ubukorano (AI-powered robotics). Mbese Meta izabigeraho? Nubwo Meta yagerageje kwagura ibikorwa byayo mu myaka icumi ishize, ibikorwa byinshi byayiranze ntibyagize intsinzi nk’uko yabyifuzaga. Ikigo cyashinze imizi ku mbuga nkoranyambaga, ariko nticyigeze kibasha kwigarurira isoko ry’ibikoresho by’ikoranabuhanga byifashishwa kuri izo mbuga. Ubushoramari bwa miliyari nyinshi bwakozwe mu mushinga wa Metaverse nabwo ntabwo bwatanze umusaruro ukwiye, kuko abantu benshi batabyitabiriye nk’uko byari byitezwe. None se, ama robo y’abantu yaba inzira izafasha Meta kubona intsinzi yari imaze igihe ishaka? Ubu ni bwo buryo bushya isosiyete yishyizemo, ariko igisubizo kizagaragara mu myaka iri imbere, bitewe n’uko isoko rizabyakira ndetse n’uburyo abantu bazemera gukoresha aya mashini mu buzima bwabo bwa buri munsi.

Trump yasabye Urukiko Rukuru kumwemerera kwirukana umuyobozi w’Ikigo cyigenga gishinzwe gukurikirana ibibazo by’abakozi ba leta

Uwahoze ari Perezida wa Leta Zunze Ubumwe za Amerika, Donald Trump, yatanze ubusabe bwihutirwa mu Rukiko Rukuru rwa Amerika (US Supreme Court), asaba ko yemerewa kwirukana Hampton Dellinger, umuyobozi w’Ibiro byihariye bishinzwe uburenganzira bw’abakozi ba leta batanze amakuru ku bibazo bikomeye bya ruswa n’akarengane. Iki kibazo ni kimwe mu byihutirwa kigejejwe ku Rukiko Rukuru gishingiye ku byemezo Trump yafashe akigaruka muri politiki, nyuma yo gutsindwa amatora ya 2020. Ni nacyo kibazo cya mbere kijyanye n’imyanzuro ye ya gisirikare n’ubuyobozi cyagejejwe ku rwego rwo hejuru rw’ubutabera. Impamvu Trump ashaka kwirukana Hampton Dellinger Hampton Dellinger yashyizwe kuri uyu mwanya na Perezida Joe Biden mu 2022 kugira ngo ashinzwe gukurikirana ibibazo by’abakozi ba leta bagaragaza ibitagenda neza mu bigo bya leta, cyane cyane abakora ubucukumbuzi ku bayobozi bashinjwa ruswa. Iki kigo cyitwa US Office of Special Counsel (OSC) kigira uruhare rukomeye mu kurengera abakozi ba leta batanga amakuru ku miyoborere mibi n’ikoreshwa nabi ry’umutungo wa rubanda. Trump yagaragaje ko atishimiye imikorere y’iki kigo, avuga ko kigendera ku bitekerezo by’abademokarate kandi kigamije kumubuza gushyira mu bikorwa politiki ye. Mu kirego yatanze mu rukiko, Trump yavuze ko kuba atemerewe kwirukana umuyobozi w’iki kigo bimuhombya ububasha bwe bwo kuyobora igihugu mu buryo yifuza. Ingaruka z’iki kirego ku miyoborere ya Amerika Iki kirego cyafashwe nk’ikibazo gikomeye cyane mu rwego rwa politiki, kuko Trump amaze igihe kinini arwana no guhindura imikorere ya guverinoma ya Amerika. Kuva yava ku butegetsi mu 2021, yakomeje kuvuga ko inzego zimwe na zimwe za leta zagize uruhare mu kumubuza kongera gutorwa, ndetse ko hari ibigo byigenga bihabwa uburenganzira bwinshi cyane mu mikorere ya leta. Niba Urukiko Rukuru rwa Amerika rwemeye ubusabe bwa Trump, bizaha Perezida ububasha bwisumbuye bwo kwirukana abayobozi b’ibigo byigenga bifite inshingano zo kugenzura imiyoborere ya leta. Ibi bishobora kugira ingaruka ku bakozi ba leta batanga amakuru kuri ruswa, kuko bashobora gutinya kwirukanwa nta mpamvu ifatika. Ku rundi ruhande, niba urukiko rwanze ubusabe bwa Trump, bizaba ari ikimenyetso cy’uko abayobozi b’ibigo byigenga bagomba kugumana ubwigenge bwabo, bityo hakabaho uburyo bwihariye bwo kurwanya ruswa mu buyobozi bwa leta. Uko Trump yagiye yirukana abayobozi batandukanye Iki si cyo cyemezo cya mbere Trump afashe kijyanye no kwirukana abayobozi. Mu gihe yari Perezida wa Amerika (2017-2021), yirukanye abayobozi b’ingeri zitandukanye, barimo abashinjacyaha bakuru, abayobozi b’inzego z’iperereza, ndetse n’abayobozi bagenzura ibikorwa bya leta. Nyuma yo kuva ku butegetsi, Trump yakomeje guhangana n’ubuyobozi bwa Biden, avuga ko ari ubuyobozi bubogamye bugamije gusenya abarepubulikani. Mu gihe yitegura amatora ya 2024, Trump yakomeje kugaragaza ko azashyira imbaraga mu guhindura inzego za leta, harimo no kwirukana abayobozi batamushyigikiye. Mu cyumweru gishize, Trump yanatangaje ko mu gihe yaba yongeye gutorwa, azashyiraho gahunda yihariye yo gusimbuza abayobozi benshi muri guverinoma, kugira ngo ashyireho abamushyigikiye. Ibitekerezo by’abanyamategeko n’impuguke muri politiki Abanyamategeko n’impuguke muri politiki bagaragaje ko iki kibazo gishobora guhindura uburyo ubutegetsi bwa Amerika bukora. Hari abavuga ko Trump ashaka kongera ubushobozi bwe ku buryo butigeze bubaho mbere, bigatuma abayobozi b’ibigo byigenga batakaza ubwigenge bwabo. Ku rundi ruhande, hari abashyigikiye Trump bavuga ko ibyo akora ari uburyo bwo gukemura ibibazo by’inzego za leta zikoresha nabi ububasha bwazo. Bavuga ko abayobozi b’ibigo byigenga badakwiye kugira ubudahangarwa, kuko bagomba kugenzurwa nk’abandi bayobozi bose. Igisubizo cy’Urukiko Rukuru ruzatangwa ryari? Urukiko Rukuru rwa Amerika rurimo gusuzuma ubu busabe, ariko ntabwo haramenyekana igihe ruzatangira kuburanisha iki kibazo. Trump yasabye ko iki kibazo gihabwa umwihariko, kugira ngo gihitweho vuba mbere y’uko ibikorwa byo kwiyamamaza bya 2024 bitangira kwihuta. Abasesenguzi bemeza ko icyemezo cy’uru rukiko kizagira ingaruka ku miyoborere y’Amerika mu gihe kiri imbere, cyane cyane niba Trump yongera gutorerwa kuyobora igihugu. Ubusabe bwa Donald Trump bwo kwirukana umuyobozi w’Ikigo gishinzwe kurengera abakozi ba leta batanga amakuru kuri ruswa ni ikibazo gikomeye mu miyoborere ya Amerika. Iki kirego cyagaragaje uburyo Trump ashaka kugira ububasha bukomeye mu nzego za leta, aho ashaka kugira uruhare rukomeye mu kwirukana abayobozi batamushyigikiye. Icyemezo cy’Urukiko Rukuru ruzafata kizagaragaza niba abayobozi b’ibigo byigenga bazagumana uburenganzira bwabo bwo gukora badafite igitutu cya politiki, cyangwa niba Perezida azahabwa ububasha bwo kubirukana uko yishakiye. Abanyamerika benshi bategereje kureba icyemezo kizafatwa, kuko kizagira ingaruka zikomeye ku buyobozi bw’igihugu.

Indirimbo “Depression” ya Jumpy Boyz Igaragaza Imihangayiko y’Abakiri Bato

Itsinda Jumpy Boyz ryo mu Rwanda ryashyize hanze indirimbo nshya bise Depression, ikaba ari imwe mu ndirimbo zigaragaza uburyo abakiri bato bahura n’ibibazo by’imitekerereze, cyane cyane agahinda n’imihangayiko. Jumpy Boyz, igizwe na Rugema Kirenga Hector wiyita “Vendrick19” muri muzika na Ndayisaba Zerubabel wiyita “The Paz”. Mu buryo bwihariye, indirimbo Depression itanga ubutumwa bukomeye ku rubyiruko, isaba abantu kudakomeza kubika ibibazo mu mutima ahubwo bakabivuga, bakabasaba ubufasha igihe bumva batakibasha guhangana n’ibibazo by’imitekerereze. Iyi ndirimbo igaruka ku buryo abakiri bato bahura n’ibigeragezo bitandukanye mu buzima, birimo agahinda, guhangayika no kumva batakibasha gukomeza kubaho mu buryo bwiza. Jumby Boyz, binyuze mu miririmbire yabo, bagerageza gufasha urubyiruko kumva ko guhangana n’ibi bibazo ari ingenzi kandi ko bishoboka kubikemura. Indirimbo Depression ni intambwe ikomeye mu gutanga ubutumwa bwubaka, kandi irashishikariza abaterankunga, ababyeyi ndetse n’abarimu gutekereza ku bijyanye n’imitekerereze y’abakiri bato, cyane cyane mu bihe bitoroshye by’ubu. Jumby Boyz, nk’itsinda ry’imyidagaduro, bakomeje gushyira imbere ubutumwa bwiza mu ndirimbo zabo, bagaragaza ko bafite uruhare mu gufasha abantu guhangana n’ibibazo byo mu mutwe.  

Davido Yatangaje Abantu Nyuma yo Gutura Umwami w’iwabo Imodoka Nshya

Umuhanzi w’icyamamare mu njyana ya Afrobeat, David Adeleke uzwi ku izina rya Davido, yakoze igikorwa cy’idasanzwe cyakoze ku mitima ya benshi, cyane cyane abatuye mu mujyi wa Ede, mu ntara ya Osun, aho avuka. Mu rwego rwo kugaragaza urukundo n’icyubahiro afitiye Umwami w’iwabo, Oba Munirudeen Adesola Lawal, Davido yamugeneye impano idasanzwe y’imodoka nshya yo mu bwoko bwa GAC GS8 SUV. Iki gikorwa cyakozwe mu birori byari byitabiriwe n’abaturage benshi ndetse n’abakunzi b’uyu muhanzi, bishimira ibikorwa byiza agenda akorera iwabo. Davido n’Icyubahiro afitiye iwabo Davido, ufite inkomoko mu muryango ukomeye muri Leta ya Osun, ni umwe mu bahanzi bakunzwe muri Afurika no ku isi hose. Uretse umuziki, azwiho ibikorwa byo gufasha no gushyigikira iterambere ry’iwabo. Ndetse si ubwa mbere agaragaje urukundo afitiye umuryango n’akarere akomokamo, kuko no mu bihe byashize yagiye afasha abatishoboye, anatanga inkunga zitandukanye mu bikorwa by’iterambere. Uyu muhanzi yagaragaje ko kuba ari icyamamare bitamuvutsa gukomeza kugirira ishema umuryango n’aho akomoka. Mu butumwa yanyujije ku mbuga nkoranyambaga, Davido yavuze ko ashimira Imana kuba yarakuze afite urugero rwiza rw’abamubanjirije, bityo nawe akaba afite inshingano zo guha icyubahiro abakuru n’abayobozi b’iwabo. Imodoka yahawe Umwami ni iy’akataraboneka Imodoka yo mu bwoko bwa GAC GS8 SUV, Davido yahaye Umwami Munirudeen Adesola Lawal, ni imwe mu modoka zigezweho kandi zihenze, ifite ubushobozi buhambaye mu bwiza no mu mikorere. Iyi modoka ifite agaciro kabarirwa mu bihumbi by’amadolari, bikaba byatumye benshi bashima umutima mwiza w’uyu muhanzi. Abaturage ba Ede bishimiye iki gikorwa, bavuga ko Davido ari umwe mu banyacyubahiro bakomeye bakomoka mu gace kabo. Bavuze ko ibikorwa nk’ibi bigaragaza urukundo afitiye igihugu cye, bityo bikwiye kubera urugero abandi bantu b’ibyamamare kugira ngo bagire uruhare mu guteza imbere aho bakomoka. Igikorwa cyashimwe na benshi Iki gikorwa cyatumye Davido arushaho gukundwa n’abaturage, ndetse n’abakurikiranira hafi ibikorwa bye. Mu mashusho n’amafoto yakwirakwijwe ku mbuga nkoranyambaga, abantu benshi bagaragaje ko bishimiye uru rukundo Davido afitiye umuryango n’iwabo. Abakunzi b’umuziki n’abandi bakurikiranira hafi ibikorwa by’ibyamamare, bagaragaje ko igikorwa nk’iki ari ikintu cy’ingenzi kuko kigaragaza ko kuba icyamamare bidasobanuye kwitandukanya n’aho umuntu akomoka. Iki gikorwa cyongeye kwerekana ko Davido atari umuhanzi gusa, ahubwo ari umuntu uharanira ko iterambere n’ubusabane biba hagati ye n’abo bakomoka hamwe.

Elon Musk Yatangaje ko Jay-Z Yashoye Miliyoni za Madolari kugira ngo Beyoncé Yegukane Igikombe cya Best Country Album

Mu itangazo ryasakaye cyane ku mbuga nkoranyambaga, umuherwe Elon Musk yatangaje ko Jay-Z yatanze amafaranga menshi kugira ngo umugore we, Beyoncé, atsindire igihembo cya Best Country Album. Nk’uko bivugwa, Jay-Z yaba yarishyuye $20,000,000 ku biganiro bya radiyo, $40,000,000 ku maradiyo acuranga umuziki wa country, ndetse na $110,000,000 kugira ngo indirimbo za Beyoncé zigire umubare munini w’abazimanura (downloads), bigatuma atsindira iki gihembo gikomeye. Aya makuru yateje impaka ndende mu bakunzi b’umuziki no mu bakurikiranira hafi ibihembo bikomeye, cyane cyane abari bagaragaje ko Beyoncé adakwiriye iri shimwe. Hari abavuga ko bishoboka cyane ko abahanzi bakomeye bashora amafaranga kugira ngo begukane ibihembo, mu gihe abandi bavuga ko ibi ari ibihuha bigamije guharabika Jay-Z na Beyoncé. Elon Musk, umuherwe uyobora ibigo nka Tesla na SpaceX, akunze kugira uruhare mu gutangaza amakuru akomeye kandi atavugwaho rumwe, cyane cyane ku mbuga nkoranyambaga. Ubusanzwe, Jay-Z na Beyoncé ni bamwe mu byamamare bikomeye ku isi byagize uruhare rukomeye mu guteza imbere umuziki wa R&B, Pop ndetse n’indi njyana zitandukanye. Nubwo aya makuru yakwirakwijwe cyane, nta cyemezo cyemewe cyigeze gitangwa n’inzego zishinzwe gutanga ibihembo cyangwa abandi banyamuziki bakomeye. Ibi bikomeje gutuma abantu bibaza niba koko Beyoncé yarakoresheje amafaranga kugira ngo yegukane iki gihembo, cyangwa niba ari ibirego bidafite ishingiro.

Zari Hassan Yabwiye Abagore ko na Bo Bagomba Gutanga Impano ku Munsi wa Saint Valentin

Umunyemari n’icyamamare Zari Hassan, uzwi ku mbuga nkoranyambaga nka @zarithebossladyy, yibukije bagenzi be b’igitsina gore ko ku munsi w’abakundana (Saint Valentin) atari umunsi wo guhabwa impano gusa, ahubwo ko na bo bagomba gutekereza ku mpano bazaha abakunzi babo. Mu butumwa yatangaje, Zari yavuze ko ku itariki ya 14 Gashyantare 2025, abagore badakwiye gutegereza gusa impano zituruka ku bagabo babo, ahubwo bagomba no gutanga izabo. Yagaragaje ko uyu munsi ukwiye kuba uwo gusangira urukundo no kwereka abakunzi babo ko na bo babitayeho. “Kenshi abagore bumva ko Saint Valentin ari umunsi wo kwakira impano, nyamara bakwiye no gutekereza ku mpano bagenera abakunzi babo. Gutanga no kwakira bigomba kujyana,” niko Zari yagaragaje mu butumwa bwe. Ibi Zari yabitangaje mu gihe abantu benshi ku isi bizihiza uyu munsi mu buryo butandukanye, aho bamwe bagenera abakunzi babo impano zitandukanye zirimo indabo, amashusho, imyenda n’ibindi. Ubutumwa bwe bwakiriwe neza n’abakunzi be ku mbuga nkoranyambaga, aho bamwe bamushimye kuba yibukije abagore uruhare rwabo muri ibi birori by’urukundo. Zari Hassan ni umwe mu bagore bazwi cyane muri Afurika kubera ibikorwa bye by’ubucuruzi, imideli ndetse n’uburyo akoresha imbuga nkoranyambaga mu gutanga ubutumwa butandukanye. Ubutumwa bwe kuri Saint Valentin bwakomeje kuba impaka, bamwe bemeza ko ari ukuri, abandi bagaragaza ko buri muntu agira uko ayizihiza bitewe n’imyumvire ye.

Nicolas Jackson Ashobora Kudakina kugeza mu Mpera za Mata kubera Imvune

Rutahizamu wa Chelsea, Nicolas Jackson, ashobora kutagaragara mu kibuga kugeza mu mpera za Mata nyuma yo kugira imvune imusabye igihe kirekire cyo gukira. Aya makuru yemezwa n’itangazamakuru ryo mu Bwongereza, aho bivugwa ko uyu mukinnyi yagize ikibazo gikomeye gishobora kumubuza gukina imikino myinshi y’ingenzi. Nk’uko byatangajwe n’inzego zitandukanye z’itangazamakuru, iyi mvune yaje mu gihe Chelsea ikomeje guhatana kugira ngo igaruke mu makipe akomeye yo mu Bwongereza. Jackson, wari umaze kwigaragaza nk’umwe mu bakinnyi ba mbere b’ingenzi mu busatirizi bwa Chelsea, yari yitezweho gufasha iyi kipe kubona intsinzi mu mikino iri imbere. Iyi nkuru ibaye nk’iyongera ku bibazo Chelsea yari ifite, kuko iyi kipe imaze iminsi ihura n’imbogamizi z’imvune ku bakinnyi bayo. Umutoza Mauricio Pochettino aracyafite akazi gakomeye ko gushaka uko yasimbuza Jackson muri iyi minsi azaba adahari. Abasesenguzi b’umupira w’amaguru bavuga ko ibi bishobora kugira ingaruka ku musaruro wa Chelsea muri shampiyona ya Premier League no mu yindi mikino itandukanye barimo guhatanamo. Uyu mukinnyi yari amaze kugaragaza ubushobozi bwo gutsinda ibitego ndetse no gutanga umusanzu ukomeye mu busatirizi bwa Chelsea, bityo kubura kwe bikaba bigira ingaruka zikomeye ku ikipe. Ku rundi ruhande, abafana ba Chelsea bagaragaje impungenge ku mbuga nkoranyambaga, bamwe bagaragaza ko iyi mvune izagira ingaruka ku mikinire y’ikipe yabo mu gihe cyose azaba adahari. Gusa, hari icyizere ko azagaruka afite imbaraga nyuma yo gukira neza. Mu gihe Chelsea ikomeje urugamba rwo guhatanira imyanya myiza muri shampiyona, abakunzi bayo bazakomeza gukurikira uko ubuzima bwa Jackson buzagenda bumeze ndetse bagategereza kureba uko azagaruka mu kibuga.

Bobi Wine Yizihije Isabukuru ye Asura Ababyeyi Mu Bitaro

Umuhanzi akaba n’umunyapolitike wo muri Uganda, Robert Kyagulanyi uzwi nka Bobi Wine, kuri uyu wa 12 Gashyantare 2025, yahisemo kwizihiza isabukuru ye y’imyaka 43 y’amavuko mu buryo budasanzwe. Mu gihe benshi bishimira uyu munsi mu buryo bw’imyidagaduro, Bobi Wine we yahisemo gusura ibitaro yavukiyemo, ‘Nkozi Hospital’, aho yaganiriye n’abagore bahabyariye ndetse abagezaho inkunga y’ibikoresho bitandukanye. Uyu mugabo wamenyekanye cyane mu ruhando rwa muzika no muri politiki ya Uganda, yagaragaje ko iyi sabukuru ari umwanya wo kwishimira ubuzima ariko by’umwihariko agashimira abamufashije kuvuka, barimo abaganga n’ababyeyi. Mu kiganiro yagiranye n’abari aho, Bobi Wine yavuze ati: “Uyu ni umunsi w’ingirakamaro kuri njye kuko ni bwo navutse. Ariko sikwiriye kuwizihiza njyenyine. Nakomeje gutekereza ku babyeyi baba barimo kubyara, ni yo mpamvu nahisemo kuza gusangira ibyishimo byanjye na bo.” Mu bitaro bya Nkozi, Bobi Wine yasuye abagore baherutse kwibaruka, abaha ibikoresho by’isuku, impapuro zikoreshwa ku bana, ibiryo, ndetse anagira umwanya wo kuganira na bo no kubafata mu mugongo. Ababyeyi bahawe iyi nkunga bashimye cyane iki gikorwa, bavuga ko cyabateye ibyishimo n’ihumure, kuko ari bake batekereza ku bagore bari mu bihe by’ububyeyi. Abakurikiranira hafi ibikorwa bya Bobi Wine babona iki gikorwa nk’ikimenyetso cy’ubumuntu ndetse no kugaragaza urukundo afitiye abaturage, cyane cyane abari mu bihe bitoroshye. Abamushyigikiye bemeza ko imikorere ye nk’umunyapolitiki igaragaza itandukaniro n’abandi banyapolitiki b’iki gihe, bakunze kugaragara muri gahunda za politiki gusa. Bobi Wine yakomeje avuga ko azakomeza gushyigikira abagore n’abana bato binyuze mu bikorwa bitandukanye by’ubufasha, aho yemeje ko iyi gahunda atari iya rimwe gusa, ahubwo ko ateganya uburyo bushyigikira ubuzima bw’abana n’ababyeyi muri rusange.   Iki gikorwa cyakurikiwe n’ubutumwa bw’abamukurikira ku mbuga nkoranyambaga bamwifuriza isabukuru nziza, bagaragaza ko bishimiye uburyo yayizihije mu buryo bufite umumaro ku bandi. Bobi Wine nawe yashimiye buri wese wamwifurije ibyiza, ashimangira ko gukorera abandi ari imwe mu nzira imutera ishema n’ibyishimo nyabyo.

Umubyinnyi muri Super Bowl yerekanye ibendera rya Sudan na Gaza mu gitaramo cya Kendrick Lamar

Mu gitaramo cya Super Bowl cyabaye ku itariki ya 9 Gashyantare 2025, umubyinnyi wari mu itsinda ry’abantu 400 bifatanyije na Kendrick Lamar yagaragaye yerekana ibendera ry’ihuriro rya Sudan na Palestina, ryanditseho amagambo “Sudan” na “Gaza”. Uyu mubyinnyi, witwa Zül-Qarnain Nantambu, yavuze ko igikorwa cye cyari kigamije kugaragaza solidarite n’abantu bari mu bibazo by’intambara muri ibyo bice. Yongeyeho ko nta muntu n’umwe mu bateguye igitaramo wari uzi umugambi we, kandi ko yihishe ibendera kugeza ku musozo w’igitaramo.   Nyuma yo kugaragaza ibendera, abashinzwe umutekano bahise bamufata, bamukura ku kibuga. Nubwo yakuwe mu kibuga, Polisi ya New Orleans yatangaje ko nta byaha ashinjwa, kandi ko atazagezwa imbere y’ubutabera. Ishyirahamwe rya NFL ryasohoye itangazo rivuga ko uyu muntu azahagarikwa ubuziraherezo mu bikorwa byose bya NFL, kandi ko igikorwa cye kitari cyateguwe cyangwa ngo kibe cyarigeze gikorwa mu myitozo. Iki gikorwa cyabaye mu gihe hari intambara zikomeye muri Gaza na Sudan, aho abantu benshi bahuye n’ingaruka zikomeye z’intambara, harimo n’ibihumbi by’abapfuye n’abimuwe mu byabo.